Ελλάδα 2017, χωρίς προοπτική

21ος αιώνας και 2017. Στα αλήθεια τι σημαίνει και τι σηματοδοτεί η εποχή που ζούμε; Μια εποχή διλημμάτων, αποριών, ασυνάρτητων νοημάτων και έλλειψης περιεχομένου; Εκατό χρόνια πίσω η Ελλάδα έμπαινε, μεσούντος του Εθνικού Διχασμού, στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και προσδοκούσε στην έτι περαιτέρω εθνική ολοκλήρωση. Θα μου πει κανείς διέθετε ηγεσία, αυτή του Ελευθερίου Βενιζέλου. Είχε όμως σαφώς και μια κοινωνία που πίστευε σε κάτι ή συντασσόταν στον άνθρωπο που έβλεπε ως εκφραστή ή συντελεστή των οραμάτων της.

Από τον Νικόλα Παπαναστασόπουλο*

Άραγε στο σήμερα μπορούμε να μιλήσουμε για οράματα, προοπτική και ηγεσία ή απλώς για διαχείριση του σήμερα, αναπόληση του παρελθόντος και αβεβαιότητα για το μέλλον; Μάλλον είναι ρητορικό το ερώτημα ή «απόλυτη» η απάντηση. Ωστόσο βλέποντας τον κόσμο γύρω ή έξω από μας δεν θα διακρίβωνε κανείς μια διαφορετική εικόνα. Πόλεμοι, τρομοκρατία, ανταγωνισμοί και πληθώρα κοινωνικών προβλημάτων, απέναντι στα οποία οι ηγεσίες μάλλον βαυκαλίζουν ή βαυκαλίζονται, χωρίς να δίνουν απαντήσεις που να ωθούν την ανθρωπότητα σ’ ένα καλύτερο αύριο.

Ειδικά στα καθ’ ημάς η χώρα μοιάζει να μην ξέρει τι θέλει. Να δείχνει ως νήπιο που προσπαθεί να περπατήσει, να σκοντάφτει τις περισσότερες φορές και κυρίως μόνιμα να είναι γονατισμένο. Να προσπαθεί να μιλήσει, αλλά κυρίως να βγάζει φωνές που τις περισσότερες φορές είναι κραυγές απόγνωσης ή ανάγκης. Και ενώ βιολογικά κάθε έμβρυο - νήπιο μεγαλώνει, ακολουθώντας τον νόμο της ζωής και ξεφεύγοντας σταδιακά από την όποια μητρική εξάρτηση, η χώρα εντούτοις δείχνει να μην ενηλικιώνεται, ωριμάζοντας και σταθμίζοντας την πορεία της. Και πώς να γίνει αυτό, καθώς η εθνική μας πραξεολογία έχει (ζήτημα είναι) ή επικαλείται το αξιακό DNA των αρχαίων προγόνων και την αγονάτιστη δράση των αγωνιστών της επανάστασης του 1821, αλλά αδυνατεί να ακολουθήσει τα αδούλωτα (πνευματικά και ψυχικά) πρότυπα αυτών και να μετουσιωθεί σε κάτι ωφέλιμο για την ελληνική κοινωνία και τους πολίτες.

Κατά κόρον, σ’ αυτήν τη φιλόξενη και δαψιλή σε αγάπη για την Ελλάδα εφημερίδα, εστιάζω στη μόνιμη επωδό της «εθνικής γραμμής», όχι ως λευκής επιταγής ή πετσέτας απέναντι στην όποια ηγεσία. Κατά τη γνώμη μου, η εθνική γραμμή σημαίνει το παιδευτικό και πολιτικό-κοινωνικό κεφάλαιο της χώρας που αντανακλάται σ’ όλη τη δημόσια σφαίρα και στην ίδια την ηγεσία. Από τη μια ως πνευματική - αξιακή αντίσταση και αποβολή κάθε νοσηρής νοοτροπίας που ναρκοθετεί το παρόν και το μέλλον μας και από την άλλη ως εμπιστοσύνη και συμφωνία σε επιλογές που θα μας κάνουν από τη μόνιμα παιδαριώδη κατάσταση να διαβούμε στην ωριμότητα και στην πείρα για τα λάθη που κάναμε και τις αποφάσεις που πρέπει να λάβουμε. Αναντίρρητος καταλύτης καθίσταται η υπέρβαση από τον ανταγωνισμό του α-νόητου και το πέρασμα στην άμιλλα για εθνική προσφορά και αγώνα για ένα καλύτερο αύριο. Ίσως τότε μόνο αποδείξουμε ότι ξεφεύγουμε από τη νηπιακή μας ηλικία ως εθνική συλλογικότητα και δούμε το μέλλον με μια άλλη ξεχωριστά ευθύκριτη ματιά. Ας ελπίσουμε λοιπόν αυτή η χρονιά να μας φέρει πιο κοντά σε καθετί που προσδίδει υγεία στο «εθνικό σώμα» και στην ίδια την ελληνική ψυχή.

*Ο Νικόλας Παπαναστασόπουλος είναι Μεταδιδακτορικός Ερευνητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Το επιστημονικό του έργο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ι. Σιδέρης

**Φωτό: Ανδρέας Αθανασόπουλος