Παρασκευή, 13 Δεκεμβρίου, 2024 - 13:51

Η διαταραχή του διπλανού… μίσους

Υπάρχουν κάποιες λεπτές, σχεδόν αόρατες γραμμές συμπεριφοράς που δεν διδάσκονται σε όποια βαθμίδα εκπαίδευσης και αν αξιωθεί κάποιος να βρεθεί. Είναι αυτές οι γραμμές που ορίζουν τα σύνορα μεταξύ λογικής και παραλόγου, μεταξύ ανθρωπιάς και έμφυτου μίσους, μεταξύ φυσιολογικού, κοινωνικά αποδεκτού και ψυχικά – συνειδησιακά διαταραγμένου. Αυτές οι γραμμές ανήκουν σ’ αυτήν την κατηγορία γνώσεων που «αν δεν τις πάρεις από το σπίτι σου, δεν θα τις πάρεις ποτέ…». 
 
Δεν ήταν όλα φυσιολογικά όσα μαζικά απελευθερώθηκαν από την ώρα που έγινε γνωστός ο χαμός του πιλότου Γιώργου Μπαλταδώρου. Μαζί με όλη τη γκάμα των συγκινησιακών φορτίσεων και εκφράσεων εκφράστηκε και ένα είδος εκδικητικής κακολογίας, ένας λόγος κεκαλυμμένου ή και ολοφάνερου μίσους υπό το μανδύα ενός ακατανόητου αντιμιλιταριστικού ή και ταξικού λόγου. Ένας απίθανος λόγος με όλα τα χαρακτηριστικά της αντικοινωνικής συμπεριφοράς την οποία ένα από τα βασικά της χαρακτηριστικά είναι η κατάργηση κάθε έννοιας της συναίσθησης του άλλου ανθρώπου και της κατάστασής του. Σε λίγο πιο προχωρημένο επίπεδο, η κοινωνιοπάθεια αυτή αλλάζει όνομα και γίνεται κανονική ψυχοπάθεια. 
 
Sosiopath, είναι ο όρος που μπορεί να χαρακτηρίζει αυτούς τους ανθρώπους που στην ιστορία του νεκρού πιλότου βρήκαν την ευκαιρία να δουν μια ιδεολογική δικαίωση.  Όπως εντοπίζουμε και στο Διαδίκτυο, ο όρος χρησιμοποιήθηκε από τον George E. Partridge για να περιγράψει άτομα που δεν είναι ικανά να συναισθάνονται τους συνανθρώπους τους, να μπαίνουν στη θέση τους και να αναλαμβάνουν ευθύνες για τις πράξεις τους. Επίσης, ένα ακόμα χαρακτηριστικό των κοινωνιοπαθών είναι να αντιτίθενται –ακόμα και λυσσαλέα-  σε πράγματα και καταστάσεις που για την υγιή πλειονότητα της κοινωνίας να είναι απολύτως φυσιολογικά και αυτονόητα. Και δεν μιλάμε μόνο για εκείνο το κομμάτι των ακραίων που με το άκουσμα του θανάτου πήραν τις διαδικτυακές ρούγες και ως άλλοι τρελοί του χωριού περιέφεραν την αντιμιλιταριστική τους περικεφαλαία. 
 
Μιλάμε και για εκείνους που άνοιξαν την κατσαρόλα της ιδεολογικής τους σούπας και άρχισαν να προσθέτουν στη συνταγή μια πρέζα ταξικού αλατοπίπερου, μια πρέζα σύγκρισης με εργατικό ατύχημα, ανακάτεψαν, άφησαν να σιγοβράσει και έτοιμο το φαγητό προς τέρψιν του συγκεκριμένου φιλοθεάμονος κοινού, του τόσο εκπαιδευμένου στην καθημερινή ανακάλυψη νέων εχθρών. Και κυρίως «κόντρα στο ρεύμα και στο κατεστημένο». Αλλά και πάλι, δεν είναι ένα φαινόμενο καινούργιο, είναι παλιό όσο και οι διάφορες διαταραχές που ανάλογα με την εποχή και το γενικότερο πολιτικό/κοινωνικό κλίμα άλλοτε στιγματίζονται  ως αντικοινωνικές και περιθωριακές και άλλοτε πλασάρονται ως mainstream συμπεριφορές. Όπως στις μέρες, καληώρα…  
 
Για να μην τρελαινόμαστε κιόλας, αυτές οι συμπεριφορές πάντα υπήρχαν. Απλώς οι «ιδιοκτήτες» τους δεν είχαν πάντα το προνόμιο να έχουν λογαριασμούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ώστε να καμουφλάρονται τόσο καλά τα υπόγεια ενδιαιτήματά τους…  
 
Φωτό: Δεκαετία '50. Φωτό, Κωνσταντίνος Μάνος