Κοίτα χάμω στη γης…

Πόσο διαφορετική θα ήταν η Ελλάδα και πόσες δυσάρεστες καταστάσεις θα είχαν αποφευχθεί εάν ο Έλληνας –και η εκάστοτε ηγεσία του, πορεύονταν με τον καλό τους εαυτό (όπως τώρα);

Δεν θα πρωτοτυπήσω εάν πω, ότι αυτόν τον καιρό με την πανδημία που σαρώνει την ανθρωπότητα η Ιστορία εμπλουτίζει τις σελίδες της στο κεφάλαιο με τις πιο μεγάλες τραγωδίες. Ούτε, φυσικά, θα έχω προφητικές ικανότητες εάν πω, ότι την επόμενη ημέρα μετά τον θάνατο της θανατερής νόσου,  όποτε αυτό συμβεί,  η ζωή μας θα είναι τελείως διαφορετική –ή κάπως αλλιώτικη απ’ ότι ήταν πιο πριν. Ό,τι θα χρειαστεί καινούργιος χρόνος και νέα προσπάθεια για να επουλωθούν οι φαρμακερές λαβωματιές που θα έχει αφήσει πίσω του το τρισκατάρατο θεριό, ακολουθώντας όλοι εμείς για μία ακόμη φορά την ανθρώπινη μοίρα μας η οποία θέλει να ανθίζουμε και να μεγαλώνουμε μες στις πέτρες –για να θυμηθούμε τον Ελύτη…

 

Θέλω όμως να σταθώ σ’ ένα δυο γεγονότα, τα οποία μου έκαναν φοβερή εντύπωση, εκπλήσσοντας με ευχάριστα. Στην πειθαρχία που επέδειξε ο πιο απείθαρχος λαός του κόσμου, ο πιο ελεύθερος – αχαλίνωτος λαός της υφηλίου –σε βαθμό τέτοιο που σπανίως τηρεί τους νόμους και που τακτικώς εφευρίσκει τρόπους προκειμένου να τους αποφύγει.

 

Αναφέρομαι, όπως καταλάβατε, στους Έλληνες –οι οποίοι εκτός της υπακοής που επέδειξαν σε όσα τους υπέδειξαν – επέβαλαν οι κρατικές αρχές για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού, ανέδειξαν σε πολύ μεγάλο βαθμό τα χαρίσματά τους –ίσως προ πολλού καταχωνιασμένα μέσα σε τίποτε σκονισμένα μπαούλα, πεταμένα κι αυτά σε τίποτε μαύρα κατάβαθα κάποιων λησμονημένων αποθηκών. Προέβαλαν μεταξύ άλλων το φιλότιμο, την φιλαλληλία, την καλοσύνη, την προσφορά (ανιδιοτελή), την ευγνωμοσύνη –και αρκετοί την ανδρεία τους, όπως το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό της χώρας. Που, στα αλήθεια, τόσες δεκαετίες είχαν κρυφτεί τόσες αρετές και γιατί παρέμειναν αναξιοποίητες; Πόσο διαφορετική θα ήταν η Ελλάδα και πόσες δυσάρεστες καταστάσεις θα είχαν αποφευχθεί  εάν ο Έλληνας –και η εκάστοτε ηγεσία του, πορεύονταν με τον καλό τους εαυτό (όπως τώρα); Γιατί άραγε αφήσαμε χιλιάδες – εκατομμύρια στιγμές να πάνε χαμένες, όταν μία και μόνη στιγμή αρκεί για να σωθεί η ψυχή; 

 

Κάποιοι «σοφοί» του τόπου μας μίλησαν για «ευλογία» για τη συμφορά που μας βρήκε καθώς μέσα από αυτή ο Έλληνας θα ωριμάσει βιαίως και θα βρει τον σωστό του δρόμο. Δεν θα συμφωνήσω μαζί τους. Κανένας θάνατος δεν είναι ευλογία Θεού. Και η Ελλάδα θρηνεί, εκατοντάδες άνθρωποι μοιρολογούν ετούτη την ώρα τα αγαπημένα τους πρόσωπα που έφυγαν αναπάντεχα από τη ζωή και ο κίνδυνος ακόμη δεν έχει σκορπίσει –και ένας Θεός ξέρει πόσους ακόμη θανάτους θα σκορπίσει το πεινασμένο θεριό. Εάν ο Έλληνας βρήκε σε αυτή τη φάση τον εαυτό του και ανέδειξε τις αρετές του οφείλεται στη «στιγμή»ˑ κι αν η Ελλάδα στέκεται όρθια -συγκριτικά με άλλες χώρες που μετρούν εκατόμβες θυμάτων, οφείλεται στο «θαύμα». Και η «στιγμή» δεν είναι άλλη από την ώρα εκείνη που θα έχεις το θάρρος, αν και εν ζωή, να κουβεντιάσεις με τον θάνατοˑ είναι η ώρα που θα βρεθείς «στον ενδιάμεσο κόσμο μεταξύ αισθήσεων και νοημάτων», σε ένα οποιοδήποτε «συμβάν επιφανείας» είτε εν καιρώ ειρήνης είτε εν καιρώ κορωνοϊού. «Κοίτα χάμω στη γης κι έχε το νου σου στο θάνατοˑ ή κοίτα απάνω τον ουρανό κι έχε στο νου σου το Θεό» (Νίκος Καζαντζάκης).

 

*Θεσσαλικός κάμπος. Φωτογραφία / Νίκος Μεταξιώτης