Η Ελλάδα αποκτά τακτικό και στρατηγικό πλεονέκτημα

Είναι ίσως η πρώτη φορά μετά από αρκετές δεκαετίες, που η Ελλάδα όχι μόνο μπορεί να κοιτά την Τουρκία στα μάτια σε κάθε επίπεδο (στρατιωτικό, διπλωματικό, οικονομικό), αλλά ξεκάθαρα να υπερτερεί, ανατρέποντας τους μέχρι σήμερα εις βάρος μας συσχετισμούς. Φαίνεται μάλιστα ότι είμαστε σε θέση να διατηρήσουμε αυτήν την υπεροχή για αρκετά χρόνια. Σε αυτό βέβαια «βοήθησε» και ο ίδιος ο Ερντογάν που με τις κινήσεις του τα τελευταία χρόνια έπεισε ότι αποτελεί επείγουσα ανάγκη η αναθεώρηση όλων των επιλογών εκ μέρους μας.  

 

Γράφει ο Ηλίας Δημητρέλλος

 

Όσον αφορά στο στρατιωτικό πεδίο, μετά από την απραξία των τελευταίων δεκαπέντε και πλέον ετών, αποφασίστηκε επιτέλους ο εξοπλισμός των ένοπλων δυνάμεων με σύγχρονα όπλα, ώστε να μπορούν να δρουν ουχί μόνο αποτρεπτικά αλλά και να παράγουν πολιτική όταν χρειάζεται. Η απόκτηση των 18 πλήρως εξοπλισμένων Rafale αποτελεί το colpo grosso, χάρη στο οποίο η Ελλάδα αποκτά άμεσα το πάνω χέρι σε πιθανή στρατιωτική εμπλοκή. Οι δυνατότητες του μαχητικού αυτού επί της ουσίας απαγορεύουν στην τουρκική αεροπορία να πετά έξω από τα μικρασιατικά παράλια και να αμφισβητεί τον εθνικό εναέριο χώρο μας με υπερπτήσεις πάνω από ελληνικά νησιά αμφισβητώντας την κυριαρχία τους. Με τα δε όπλα που θα φέρουν, πολλαπλασιάζονται οι επιλογές στόχων πολύ βαθιά στην τουρκική ενδοχώρα. Συγχρόνως, χάρη στις επιδόσεις τους για πρώτη φορά αποκτά πραγματικά νόημα ο εθνικός άξονας Ελλάδος – Κύπρου, καθώς μπορούν να πετάξουν πάνω από τη Μεγαλόνησο, να εμπλακούν για ικανό χρονικό διάστημα σε μάχη και να επιστρέψουν στα αεροδρόμια της Κρήτης. Την ίδια στιγμή η απόφαση για την απόκτηση των 4 νέων φρεγατών, σε συνδυασμό με την απόκτηση των πλοίων ενδιάμεσης λύσης μέχρι την παράδοση των φρεγατών, και τον εκσυγχρονισμό των φρεγατών ΜΕΚΟ (με τη συνδρομή βέβαια των «αόρατων» υποβρυχίων τύπου 214), ακυρώνει εν τοις πράγμασι το σχεδιασμό της Άγκυρας για την «Γαλάζια Πατρίδα», καθώς ο ελληνικός στόλος θα μπορεί να δρα, να επεμβαίνει και να υπερασπίζεται την ελληνική ΑΟΖ. 

 

Τοιουτοτρόπως, η αναβάθμιση της ισχύος των Ενόπλων Δυνάμεων παρέχει το δικαίωμα στην Αθήνα να μεγιστοποιήσει το κέρδος των διπλωματικών προσπαθειών της, στέλνοντας το μήνυμα προς φίλους και εχθρούς ότι είμαστε σε θέση να υπερασπιστούμε όσα συμφωνούμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Διότι όσο είναι σημαντικό να έχεις το δίκιο με το μέρος σου, άλλα τόσο, και μάλιστα πολύ περισσότερο, είναι να μπορείς να το επιβάλεις.  

 

Επίσης για πρώτη φορά επιδεικνύεται τόση κινητικότητα στο διπλωματικό πεδίο και μάλιστα με μεγάλη επιτυχία. Κορωνίδα της διπλωματικής προσπάθειας αποτελεί αναμφίβολα η στρατηγική συνεργασία με την Γαλλία. Καθώς τα συμφέροντα των δύο χωρών συμπλέουν στον χώρο της Ανατολικής Μεσογείου, η συνεργασία τους έχει ήδη παραγάγει τα πρώτα απτά αποτελέσματα (πέραν φυσικά της απόκτησης των Rafale). Ο γαλλικός στόλος επενέβη άμεσα στην προσπάθεια των Τούρκων να επιβάλουν τετελεσμένα στην πρόσφατη μεταξύ μας ναυτική κρίση, ενώ στην Λιβύη ο βομβαρδισμός της τουρκικής αεροπορικής βάσης της Αλ Ουατίγια τον Ιούλιο του 2020 από αγνώστου ταυτότητας Rafale, έθεσε τα όρια στην εκεί τουρκική επέκταση.

 

Την ίδια στιγμή, ο νεοοθωμανικός αναθεωρητισμός επέτρεψε τη σύναψη σειρά συμπράξεων στρατηγικού χαρακτήρα με την Αίγυπτο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), που ανησυχούν για την υποστήριξη του Ερντογάν στους Αδελφούς Μουσουλμάνους οι οποίοι δρουν στις χώρες τους. Ομοίως και με το Ισραήλ, όπου η συνεχιζόμενη συνδρομή της Άγκυρας στην Χαμάς και η αντιεβραϊκή ρητορική του Ερντογάν έχει πείσει σημαντικό μέρος του πολιτικού συστήματος ότι παρά τα κοινά συμφέροντα των δύο χωρών σε πολλούς τομείς, η Τουρκία θα είναι πια απέναντί στο εβραϊκό κράτος. Και ευφυώς σπεύσαμε να εκμεταλλευτούμε το κενό, αναπτύσσοντας συνεργασίες σε ζητήματα ασφάλειας, εξοπλισμών και διπλωματίας. Πόσω μάλλον όταν ακόμη και οι αραβικές χώρες όπως τα ΗΑΕ και η Σαουδική Αραβία, αλλά και το Κατάρ, σπεύδουν να αποκαταστήσουν τις σχέσεις τους με το Ισραήλ. 

 

Κοινή βέβαια συνισταμένη συμφερόντων όλων των ανωτέρω χωρών αποτελεί αναμφίβολα ο αγωγός φυσικού αερίου «EastMed», ο οποίος θα συνδέει τις ενεργειακές πηγές της Ανατολικής Μεσογείου, της Αιγύπτου και του Ισραήλ, αλλά και των ΗΑΕ και ενδεχομένως και της Σαουδικής Αραβίας, με την Ελλάδα μέσω Κύπρου και Κρήτης, καταλήγοντας στην Ιταλία. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται άλλωστε οι συμφωνίες της Αθήνας με Κάιρο και Ρώμη για την οριοθέτηση των ΑΟΖ, που λίμναζαν επί σειρά ετών.

 

Κρίσιμος όμως παράγων, αν όχι ο καταλυτικός, θα αποτελέσει η στάση της νέας κυβέρνησης των ΗΠΑ απέναντι στον Ερντογάν. Είναι βέβαιο ότι η σχέση που είχε με τον Τραμπ που του εξασφάλιζε προνομιακή αντιμετώπιση και κυρίως ανοχή στις επεκτατικές ενέργειες της Άγκυρας, αποτελεί πια παρελθόν. Ήδη οι πρώτες ενέργειες των ΗΠΑ δείχνουν ότι θα ανοίξουν όλη την γκάμα των προβληματικών σχέσεων με τους Τούρκους με κύριο πολιορκητικό κριό την απουσία κράτους δικαίου στην Τουρκία και τις πολιτικές διώξεις και φυλακίσεις των αντιπάλων του καθεστώτος. Για ένα μεγάλο μέρος του βαθέου κράτους στην Ουάσιγκτον η Τουρκία είναι σήμερα μία χαμένη χώρα, και εκείνο που απομένει να απαντηθεί είναι αν θα συνεχιστεί η πορεία αυτή της Τουρκίας και μετά το τέλος του Ερντογάν.    

 

Το τρίτο πεδίο που η Τουρκία έχει χάσει την δυναμική της είναι η οικονομία. Οι ιλιγγιώδεις ρυθμοί ανάπτυξης αποτελούν πια παρελθόν, η λίρα έχει χάσει τέσσερις φορές την αξία της από το 2010, ο επίσημος πληθωρισμός και η ανεργία είναι στα ύψη, οι ξένοι όχι μόνο δεν επενδύουν στην χώρα αλλά τα μαζεύουν και φεύγουν λόγω των περιπετειών του Ερντογάν στο εξωτερικό, ενώ ο εσωτερικός δανεισμός σε δολάρια σε συνδυασμό με την αδύναμη λίρα καθιστούν μάλλον αδύνατη την αποπληρωμή των δανείων για εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Και αυτός είναι ο κύριος λόγος της ρητορικής του Ερντογάν (εκτός βέβαια της μεταφυσικής του ανησυχίας να μείνει στην Ιστορία ως εφάμιλλος του Μωάμεθ του Β΄), ο οποίος εφευρίσκει νέους εχθρούς κάθε φορά προκειμένου να επιτύχει μέσω των πλήρως ελεγχόμενων ΜΜΕ τον αποπροσανατολισμό των πολιτών. Βέβαια, όταν το πορτοφόλι είναι άδειο, οι πολεμικές ιαχές μόνο πρόσκαιρα επιτυγχάνουν αποτέλεσμα, και αυτό το γνωρίζουν όλοι.

 

Η Ελλάδα λοιπόν απέδειξε και στον Έβρο και στο Αιγαίο ότι δεν έχει να φοβάται τίποτε. Με τις ενέργειες δε του τελευταίου έτους θέτει τις βάσεις για την δημιουργία ενός κράτους που είναι σε θέση να προασπίσει αποτελεσματικά τα εθνικά συμφέροντά του όπου δει.   

 

*Ζωγραφική / Τάσος Ζωγράφος