Κυβέρνηση συνεργασίας ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ

 

Η εκλογή του κ. Ανδρουλάκη στην ηγεσία του ΚΙΝΑΛ - ΠΑΣΟΚ (εφεξής ΠΑΣΟΚ για να μην μπερδευόμαστε) προκάλεσε εν τέλει και την δημοσκοπική απογείωση των ποσοστών του Κινήματος, η οποία μένει να φανεί αν θα είναι πρόσκαιρη ή όχι. Εκτός πάντως συγκλονιστικού απροόπτου το Κίνημα θα διατηρήσει μέχρι τις εκλογές κάποια από τα τωρινά δημοσκοπικά κέρδη του. 

 

Από τον Ηλία Δημητρέλλο

 

Και ενώ στην αρχή αρκετοί από τον χώρο της ΝΔ χαιρέτησαν, αν όχι χάρηκαν κιόλας, για την δημοσκοπική άνοδο του ΠΑΣΟΚ, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ έχανε δυνάμεις με την επιστροφή των «ασώτων» στην πατρογονική εστία της Χαριλάου Τρικούπη και υποτίθεται ότι διακυβευόταν η δεύτερη θέση του, οι πιο προσεκτικοί κρατούσαν μικρό καλάθι. Και αυτό για δύο κυρίως λόγους. Ο πρώτος, ο πιο προφανής, είναι διότι το ΠΑΣΟΚ φαίνεται να εισπράττει μέρος από την κυβερνητική φθορά, επαναπατρίζοντας κεντρώας προελεύσεως παλαιούς ψηφοφόρους του που είχαν αρχίσει να απομακρύνονται από τις δεύτερες εκλογές του Ιουνίου 2012 κιόλας. Η απώλεια αυτή είναι λίαν σημαντική για τη ΝΔ καθώς αφαιρεί κρίσιμους ψήφους - ποσοστά για την αυτοδυναμία. 

 

Ο δεύτερος, και ο πιο κρίσιμος, είναι ότι το ΠΑΣΟΚ μετά από μία δεκαετία, εμφανίζεται βασίμως ως κυβερνητικός πόλος. Αν επιτύχει ποσοστά άνω του 15% στις επόμενες εκλογές, θα πάψει να είναι ο φτωχός συγγενής του πολιτικού συστήματος. Οι οπαδοί του, ακόμη και για συναισθηματικούς λόγους, θα έχουν το κίνητρο να επιστρέψουν καθώς υφίσταται εκ νέου η προοπτική να καταστεί κυβερνητικός εταίρος. Και τα καλούδια της εξουσίας ήσαν πάντα θελκτικά για ένα κόμμα που καλόμαθε παντί τρόπω τους ψηφοφόρους του κατά την πολυετή παραμονή του στην εξουσία. 

 

Το ερώτημα λοιπόν που ευλόγως ανακύπτει είναι ποιανού θα καταστεί κυβερνητικός εταίρος το ΠΑΣΟΚ, δεδομένου ότι δεν φαίνεται και πολύ πιθανό να επιτύχει την αυτοδυναμία στις πρώτες εκλογές, όποτε και αν γίνουν, η ΝΔ. 

 

Σε πρώτη φάση, το σενάριο συγκυβέρνησης ΝΔ – ΠΑΣΟΚ δεν φαίνεται να το επιθυμεί κανένα από τα δύο μέρη, ο καθείς για τους δικούς του λόγους. Ο κ. Μητσοτάκης δεν προκύπτει από πουθενά ότι θέλει να έχει ένα ισχυρό ΠΑΣΟΚ στα πόδια του που θα του βάζει συνέχεια προσκόμματα στην άσκηση της κυβερνητικής πολιτικής. Από την άλλη, ούτε και ο κ. Ανδρουλάκης θα θέλει να επαναληφθεί, εις βάρος του αυτή την φορά, η αποκαθήλωση που υπέστη ο κ. Βενιζέλος ένεκα της συνεργασίας του με τον κ. Σαμαρά το 2012-2014. Έτσι, αν δεν μεσολαβήσουν πολλά και πολλοί, το σενάριο αυτό δεν παίζει σε πρώτη φάση.

 

Όπως είχαμε επισημάνει στο άρθρο «Προεκλογική ευθεία ενόψει» (Τεύχος Νοεμβρίου 2021), με την εκλογή του κ. Ανδρουλάκη είναι πολύ πιθανή η τρικομματική συμμαχία ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ - ΜέΡΑ25. Ας εξετάσουμε λοιπόν ένα όχι και τόσο απίθανο σενάριο μετά τις πρώτες εκλογές. Η ΝΔ έχει πιάσει ένα ποσοστό κοντά στο 36% (βία 38%), χωρίς όμως να επιτυγχάνει αυτοδυναμία. Ο ΣΥΡΙΖΑ κινείται περί του 25-27% και το ΠΑΣΟΚ γύρω στο 15% (και υπό προϋποθέσεις κοντά στο 18%). Αθροιστικά τα δύο αυτά κόμματα είναι πάνω από το 40% και σε κάθε περίπτωση υπερτερούν του ποσοστού της ΝΔ, η οποία αν και πρώτο κόμμα, δεν θα θεωρηθεί ότι έχει κερδίσει τις εκλογές λόγω της μη επιτεύξεως της αδυναμίας. Ο κ. Τσίπρας απευθύνει κάλεσμα στον κ. Ανδρουλάκη περί συγκροτήσεως «προοδευτικής» κυβέρνησης. Ο τελευταίος είναι πολύ δύσκολο να αρνηθεί στο κάλεσμα αυτό, καθώς γνωρίζει ότι σε αυτήν την περίπτωση θα πάμε άμεσα σε νέες εκλογές και θα έχει χρεωθεί ότι χάθηκε «ιστορική» ευκαιρία για κυβέρνηση της ευρύτερης Αριστεράς. Είναι βέβαιο ότι τότε στις δεύτερες εκλογές θα δει τα ποσοστά να συνθλίβονται, μια για πάντα αυτήν την φορά. Το πιο πιθανό λοιπόν είναι να δεχθεί, επιβάλλοντας τους όρους του. Άλλωστε υπάρχει νομιμοποιητική βάση για την κυβέρνηση αυτή, αφού, όπως είπαμε, αθροιστικά τα δύο αυτά κόμματα υπερτερούν του ποσοστού της ΝΔ. Είναι δε βέβαιο ότι θα απευθυνθεί κυβερνητικό προσκλητήριο προς ΜέΡΑ25 και ΚΚΕ, προκειμένου η κυβέρνηση να επιτύχει την δεδηλωμένη. Ο κ. Βαρουφάκης μάλλον θα δεχθεί (η λάμψη της εξουσίας είναι λόγος ύπαρξης για εκείνον). Το ΚΚΕ θα αρνηθεί μεν, αλλά θα επιτρέψει να συγκροτηθεί κυβέρνηση με την ανοχή του στην Βουλή. Αποκλείεται να θέλει ο Περισσός να χρεωθεί εκείνος την επάνοδο του κ. Μητσοτάκη στην εξουσία. Πόσο θα αντέξει αυτή η κυβέρνηση; Λίγο, το πολύ ένα έτος, αλλά η τράπουλα της εξουσίας θα έχει εντωμεταξύ ξαναμοιραστεί, γεγονός που θα επηρεάσει και το αποτέλεσμα των δεύτερων εκλογών.

 

Αυτά, εννοείται ότι τα γνωρίζει καλύτερα απ’ όλους μας ο κ. Μητσοτάκης. Γι’ αυτό θα επιλέξει να πάμε σε εκλογές, μόνο όταν θα είναι σίγουρος ότι θα κερδίσει τις δεύτερες - δίδυμες εκλογές. Οι οποίες πρέπει να γίνουν αμέσως μετά τις πρώτες. Δεδομένου όμως ότι η ακρίβεια στην ενέργεια δεν προκύπτει ότι είναι παροδικό φαινόμενο, δεν βλέπω πώς θα περάσουμε δεύτερο χειμώνα ακρίβειας χωρίς να έχουν γίνει εκλογές προηγουμένως.