Τρίμηνο «φωτιά»

Κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης με συμφωνία για επικαιροποίηση του Μνημονίου ΙΙΙ έως τον Νοέμβριο, ώστε το Δεκέμβριο να συμφωνηθούν και να ληφθούν οι αποφάσεις και για τη διευθέτηση του ελληνικού χρέους, περιλαμβάνει ο σχεδιασμός της κυβέρνησης. Στο πλαίσιο αυτό η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να υποχωρήσει από τη θέση της για διεκδίκηση πρωτογενών πλεονασμάτων χαμηλότερων του 3%-3,5% από το 2018 και μετά. Φέρεται επίσης διατεθειμένη να αποδεχθεί και «πάγωμα» συντάξεων επ’ αόριστον, ακόμη κι αν η χώρα μας μπει σε μόνιμη τροχιά ανάπτυξης!
Οι συζητήσεις για τη δεύτερη αξιολόγηση της πορείας υλοποίησης του Μνημονίου ΙΙΙ θα ξεκινήσουν στις 18 Οκτωβρίου.

Η κυβέρνηση επιθυμεί οι συζητήσεις να ολοκληρωθούν μέσα σε ένα μήνα δηλαδή μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου και ως το τέλος του ίδιου μήνα να έχει κλείσει η συμφωνία για τη δεύτερη αξιολόγηση. Στόχος είναι να έχουν ικανοποιηθεί οι απαιτήσεις των δανειστών για συνέχιση της πορείας υλοποίησης των μέτρων του Μνημονίου και σχεδόν ταυτόχρονα να προχωρήσουν και οι συζητήσεις για τα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα ρύθμισης του δημοσίου χρέους της χώρας μας.

Όπως τονίζουν κύκλοι του υπουργού Οικονομικών Ε. Τσακαλώτου, «η Ελλάδα έχει κάθε συμφέρον να τελειώσει έγκαιρα και τη δεύτερη αξιολόγηση, για να μην υπάρξει καμία δικαιολογία γι' αυτούς που δεν θα θέλανε να κάνουνε κάτι για το χρέος». Προσθέτουν δε ότι: «Και στο Λουξεμβούργο αλλά και στις 18 Οκτωβρίου θα συζητήσουμε τους τρόπους για το πως θα συνεχιστεί, σχεδόν παράλληλα με τη διαδικασία της δεύτερης αξιολόγησης, η διαδικασία της συζήτησης για το μεσοπρόθεσμο και το μακροπρόθεσμο κομμάτι του χρέους, δεδομένου ότι τα βραχυπρόθεσμα μέτρα έχουν ήδη πάρει το δρόμο τους.

Τα συζητάει το ESM με την Ελλάδα και με τις άλλες χώρες που είναι σε πρόγραμμα καθώς και με το ΔΝΤ. Υπάρχουν προτάσεις -έχει πάρει το δρόμο του.»

Οι ίδιες πηγές διευκρινίζουν ότι: «Είχαμε επισημάνει, πριν τη συμφωνία της πρώτης αξιολόγησης, ότι είναι πιο πολλοί οι παίκτες που θέλουν λύση από αυτούς που δεν θέλουν λύση για την πρώτη αξιολόγηση.

Νομίζω ότι αυτό επιβεβαιώθηκε και ο αριθμός των παικτών που θέλουν λύση είναι ακόμη μεγαλύτερος τώρα, για τη δεύτερη αξιολόγηση και το χρέος, από τους παίκτες που δεν θέλουν λύση. Στόχος είναι έως τα μέσα με τέλη Νοεμβρίου να τελειώσει η δεύτερη αξιολόγηση ώστε να υπάρχει ένα ελεγχόμενο περιθώριο καθυστερήσεων. Στις 7 Δεκεμβρίου, που είναι το τελευταίο Eurogroup της χρονιάς, είναι μια πιθανή ημερομηνία όπου δύο διαδικασίες, της δεύτερης αξιολόγησης και το χρέος, μπορεί να έλθουν μαζί και να ληφθούν οι αποφάσεις».

Όσον αφορά τη συζήτηση για το ύψος στο οποίο πρέπει να καθοριστούν οι στόχοι για τα πρωτογενή πλεονάσματα του ελληνικού κρατικού προϋπολογισμού από το 2018 και μετά, οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι: «Κάποια υποχώρηση θα πρέπει να γίνει και από τις δυο πλευρές. Το 3,5% του 2018 πιάνεται με τα μέτρα που έχουν νομοθετηθεί τώρα, αν υποθέσουμε ότι οι ρυθμοί μεγέθυνσης είναι αυτοί που λέει το πρόγραμμα. Η διαφορά Ταμείου και Γερμανίας / Ευρώπης (1,5% με 3,5%) έχει ήδη γεφυρωθεί με τον μηχανισμό δημοσιονομικής διόρθωσης, τον λεγόμενο "κόφτη". Αν το Ταμείο έχει δίκιο, που δεν έχει, και αποδειχθεί, εκ των υστέρων, ότι τα μέτρα δεν πιάνουν το στόχο, υπάρχει ο "κόφτης". Άρα για ποιο λόγο να μιλάμε για μέτρα μέχρι το 2018; Μετά το 2018 η συζήτηση των πρωτογενών πλεονασμάτων θα ξαναγίνει. Η δική μας επιδίωξη είναι να μειωθεί ο στόχος, και αυτό έχει σημασία. Δεν θέλουμε να μειωθεί για να μην πάρουμε άλλα μέτρα. Θέλουμε να μειωθεί για να δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος, να μειωθούν οι φορολογικοί συντελεστές και να ανεβούν οι δαπάνες. Άρα η συζήτηση για νέα μέτρα που ακούμε είναι εκτός βάσης.

Σχετικά με τις απαιτήσεις του ΔΝΤ για τις συντάξεις και τις αποφάσεις της ελληνικής κυβέρνησης για το θέμα αυτό, οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι ναι μεν η ελληνική πλευρά διαφωνεί με τους ισχυρισμούς του Ταμείου ότι απαιτείται περαιτέρω μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης, υποστηρίζουν ωστόσο ότι η κυβέρνηση δεν θα πρέπει να προχωρήσει στην αύξηση των συντάξεων όταν η χώρα επανέλθει σε τροχιά μόνιμης ανάπτυξης. Συγκεκριμένα, τονίζουν ότι: «Ο Τόμσεν λέει επίσημα ότι είναι πολύ μεγάλη η δημοσιονομική συμμετοχή των συντάξεων. Λέει, όμως, και ότι οι συντάξεις είναι γενναιόδωρες. Έχουμε απαντήσει γύρω στις 50 φορές ότι αν πάρεις το σύνολο των δαπανών ανά άτομο άνω των 65 ετών για συντάξεις και άλλες επιδοτήσεις οι δαπάνες είναι στο 50% των γερμανικών δαπανών και στο 70% του μέσου όρου της Ε.Ε. Οπότε το θέμα είναι παραπλανητικό. Υπάρχει ένα θέμα ότι όταν επιστρέψουμε στην ανάπτυξη χωρίς να μειώσουμε τις συντάξεις μπορείς να μην τις αυξήσεις και να δώσεις μεγαλύτερο βάρος σε άλλες κοινωνικές δαπάνες. Για παράδειγμα έχουμε μεγαλύτερη ανησυχία ότι η φτώχεια στα μικρά παιδιά είναι πιο σοβαρό πρόβλημα, χωρίς να λέμε ότι δεν είναι σοβαρό και για τους ηλικιωμένους. Αλλά η παιδική φτώχια είναι ιδιαίτερο πρόβλημα στην Ελλάδα. Αυτό, λοιπόν, είναι πολύ πιο εύκολο να το κάνεις όταν υπάρχει ανάπτυξη όπου κρατάς κάτι σταθερό και δίνεις λίγο περισσότερο σε κάτι άλλο, παρά όταν είσαι σε μηδενική ανάπτυξη και πρέπει να κόψεις από τον ένα για να δώσεις στον άλλο...».

Φωτό: Ανδρέας Αθανασόπουλος