Πόλεμος και Ειρήνη

Ας αντιληφθούν οι αλαζόνες της Άγκυρας ότι η «λογική» της σύγκρουσης με την Ελλάδα που συστηματικά προβάλλουν και προωθούν οδηγεί σε καταστροφή.

Του πρέσβη επί τιμή Αλέξανδρου Π. Μαλλιά

Το διεθνές δίκαιο, οι αρχές και οι αξίες  από την μία, η ωμότητα και η φρίκη του πολέμου  από την άλλη συγκρούονται  σήμερα στην Ουκρανία .Ειδικότερα ποδοπατούνται ο Χάρτης του ΟΗΕ και τα  θεμελιώδη  για την ευρωπαϊκή ασφάλεια και συνεργασία κείμενα της Τελικής Πράξης του Ελσίνκι και της Χάρτας του Παρισιού για μια Νέα Ευρώπη. Εδώ και χρόνια  η Ελλάδα αντιμετωπίζει τις επίσημες εχθρικές εκδηλώσεις της συμμάχου στο ΝΑΤΟ Τουρκίας. Η απειλή πολέμου μόνιμα βρίσκεται στα χείλη στο μυαλό και στον σχεδιασμό της Άγκυρας. Η κλιμάκωση των τουρκικών κατά της εδαφικής ακεραιότητας και ολοκλήρωσης της Ελλάδος ιαχών συγχρονίζεται και ευθυγραμμίζεται πλήρως με την τωρινή  πολεμική  σύγκρουση  στην Ευρώπη. Είναι δύσκολο να ισχύουν  για την απειλή πολέμου κατά της Ελλάδος αυτά που διακηρύσσουμε και υπερασπιζόμαστε  στην Ουκρανία;

Η τουρκική απειλή πολέμου είναι μόνιμο χαρακτηριστικό της τουρκικής πολιτικής απέναντι στην  Ελλάδα. Η στόχευση της αποστρατιωτικοποίησης των ελληνικών νησιών ετέθη το 1974.Τον Ιανουάριο 1975, ακριβώς πριν 47 χρόνια, η συντονισμένη –τότε όπως τώρα- αρθογραφία των τουρκικών εφημερίδων και οι επιθετικές με ευθεία αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας και του καθεστώτος των ελληνικών νήσων δηλώσεις κινήθηκαν στο επαναλαμβανόμενο μέχρι σήμερα   τρίπτυχο :

Α)Επίδειξη δυναμικής πολιτικής στο Αιγαίο ,

Β)Αναθεωρητική «από θέσης ισχύος» θέση για Συνθήκη Λωζάννης, με επισήμανση ότι 

Γ)Η διανομή των νησιών (μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας) είχε γίνει κατά τρόπο μη ισόρροπο.

Η αμφισβήτηση της κυριαρχίας των ελληνικών νησιών τον Ιανουάριο του 1975 ορθώς κατεγράφη από την κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή ως «πολιτική αμφισβήτησης» του υφισταμένου βάσει διεθνών συνθηκών εδαφικού καθεστώτος της Ελλάδος .Όπως τώρα.

Οι απειλές της Τουρκίας είχαν τέτοια οξύτητα ώστε ο Κ. Καραμανλής  προειδοποίησε από βήματος  της Βουλής ( 10 Φεβρουαρίου 1975) : “Η Ελλάς δεν επιθυμεί την ρήξιν. Δεν θα αφήση όμως απροστάτευτη την τιμήν και τα συμφέροντά της για να την αποφύγη. Γιατί, όπως λέγει ο Πολύβιος, όσον και αν ο πόλεμος  είναι πράγμα τρομερόν, δεν είναι τόσο τρομερόν  ώστε για να τον αποφύγη κανείς να δέχεται να υποστεί σε ταπεινώσεις».

Ανατρέχω στο πρόσφατο παρελθόν για να ερμηνεύσουμε και το παρόν. Ανεξαρτήτως κυβερνητών της, η πολιτική της Τουρκίας θα χαρακτηρίζεται από σταθερότητα κυρίως στους εναντίον της Ελλάδος αναθεωρητικούς στόχους. Χθες όπως και σήμερα. Προσαρμοστικότητα και ευκαμψία δείχνει όμως στα λοιπά μέτωπα. Την σηματοδότησαν κυρίως η εκλογή του Προέδρου Μπάϊντεν, ο αποκλεισμός της  από την συμπαραγωγή των F-35 και η σταθερά επικριτική  για την Τουρκία θέση του Κογκρέσου (Γερουσία λόγω του Ρόμπερτ Μενέντεζ κυρίως).Επιπλέον, οι οικονομικές  δυσχέρειες στο εσωτερικό και οι περιφερειακές πολιτικο-αμυντικές συνέργειες της Ελλάδος  και της Κύπρου –ουδόλως  τις υποτιμά -φέρνουν  σήμερα την διόρθωση πορείας  της Τουρκίας. Αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ. Η  πολιτική της Ουάσινγκτον αποβλέπει στο να επαναφέρει κοντά την Τουρκία στην μετα-Ερντογανική εποχή. Ο ίδιος ο Πρόεδρος Ερντογάν  επισπεύδει την διαδικασία.

Αναγκαστική  προσαρμογή επωφελής δε για την Τουρκία και τον ίδιο τον Πρόεδρο της είναι  και η  υπό εξέλιξη διαδικασία  ενίσχυσης  των σχέσεων  της Τουρκίας με Ισραήλ, Αρμενία, Η.Α.Εμιράτα και Σαουδική Αραβία. Θα ακολουθήσει μάλλον και η Αίγυπτος. Λάθος  αν η ανάγνωση αυτή ερμηνευτεί από Ελλάδα και Κύπρο ως  ρήγμα  στο πλέγμα των σχέσεων εμπιστοσύνης που οικοδομήσαμε με τις χώρες αυτές στη βάση, αρχών, αξιών και συμφέροντος. Μεγαλύτερο λάθος θα ήταν  να αποφύγουμε την  επανεξέταση σταθερών και μεταβλητών. Την διερεύνηση των  δυνατοτήτων αποκατάστασης κάποιου επιπέδου συνεργασίας είχε ως στόχο και η συνάντηση του κυρίου Πρωθυπουργού με τον Πρόεδρο της  Τουρκίας. Λίγες οι ελπίδες. Δεν έχουμε αυταπάτες.

Την Κυριακή της Ορθοδοξίας σωστά επέλεξε ο κύριος Πρωθυπουργός  για  να επισκεφθεί τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ.Βαρθολομαίο στο Φανάρι. Την ώρα τούτη έχει ξεχωριστή σημασία. Συνδέεται  και με την θεμελιωμένη στις οικουμενικές αρχές ειρήνης, δημοκρατίας  και ελευθερίας στάση της Ελλάδος απέναντι στην αγριότητα του πολέμου. Της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Αφήνω σε καταλληλότερους να αξιολογήσουν το χαώδες χάσμα λόγων και πράξεων που χαρακτηρίζουν την ηγεσία της αλαζονικά αυτοαποκαλούμενης «Νέας Ρώμης» από τις Γραφές του Ευαγγελίου.

Αρκετοί είχαν προβληματισθεί με την όχι άνευ επιπτώσεων απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου να δεχθεί στην αγκαλιά του στην Ορθόδοξη  Εκκλησία της Ουκρανίας. Η προκλητική κακοφωνία του Πατριαρχείου  Μόσχας στην παραβίαση από τον Ορθόδοξο εισβολέα των πανανθρώπινων αξιών και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου κατά των ομοθρήσκων Ουκρανών δικαιώνει την δύσκολη απόφαση του κ.κ.Βαρθολομαίου.

«Επιλέξτε και σεις τώρα την σωστή πλευρά της ιστορίας», θα μπορούσε να ήταν η παραίνεση του κυρίου Πρωθυπουργού προς τον Πρόεδρο της Τουρκίας. Την χρονιά αυτή  ειδικά που κάθε πλευρά του Αιγαίου ανασύρει τις δικές της μνήμες και την δραματικά αντίθετη βιωματική ανάγνωση της ιστορίας.100 χρόνια πριν. Εμείς δεν ξεχνάμε τον πόνο της Μεγάλης Καταστροφής του 1922. Καθένας μας σίγουρα πέρασε το κατώφλι προσφυγικής κατοικίας. Θυμάμαι αδρά το δωμάτιο που ζούσε η γιαγιά και ανδρώθηκε ο πατέρας στις Τζιτζιφιές. Ένα κρεβάτι, ένα τραπέζι, ένα «φανάρι» αντί ψυγείου μία τσιμεντένια  νεροσκάφη, τίποτα άλλο. Γκρίζο, γκρίζο χρώμα παντού. Όμως, προχωρήσαμε  μπροστά.

 Η συζήτηση   σήμερα με την Τουρκία  οφείλει να απαντήσει στα ερωτήματα:

Πως αντιμετωπίζουμε οι δύο γειτονικές χώρες  την βαρβαρότητα του πολέμου που ένας αυταρχικός Πρόεδρος επέβαλε στην Ρωσία και στην Ουκρανία;

Εξακολουθεί να έχει θαυμαστές και μιμητές στην ασιατική πλευρά του Αιγαίου;

Υπάρχει  λογική σε αυτούς που καθημερινά προβάλλουν την απειλή κήρυξης πολέμου (casus belli);

Υπάρχει λογική σε αυτούς που πιστεύουν ότι δόγματα περί «γαλάζιας πατρίδας» που παραπέμπουν στο περί ζωτικού χώρου «Lebensraum» μπορούν να εφαρμοσθούν;

Υπάρχει  λογική   σε αυτούς που πιστεύουν ότι μια χώρα-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ θα αυτό-αφοπλισθεί  κατ’ απαίτηση συμμάχου της στο ΝΑΤΟ;

Υπάρχει λογική να πιστεύουν ότι ένας πόλεμος θα λύσει το υπαρξιακό πρόβλημα τους;

Ας αντιληφθούν οι αλαζόνες της Άγκυρας ότι η «λογική» της σύγκρουσης με την Ελλάδα που συστηματικά προβάλλουν και προωθούν οδηγεί σε καταστροφή.

Η παραπομπή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης της οριοθέτησης της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στην βάση του Δικαίου  της Θάλασσα είναι η μοναδική  προοπτική  που θα  οδηγήσει την ηγεσία της Τουρκίας   στην σωστή πλευρά της ιστορίας. Οι άλλες είτε απέτυχαν είτε καταδικασμένες  είναι να αποτύχουν.